این نقد توسط سید بهنام حسینی در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۹۶ نوشته شده است
- نقد فیلم چهارراه استانبول – سید بهنام حسینی
چهارراه استانبول. اثرِ مصطفی کیایی
بخندیم با بگرییم، مساله این است!
کیایی به عنوان کارگردان/نویسنده با موقعیت شناسی و شاید فرصت طلبی از یک حادثه (پلاسکو) با ابعاد ملی برای روایت قصه فیلمش استفاده می کند، روایتی که با طنز آشنای سینمای او شروع می شود و با تنیده شدن در داستان سوختن و فررویختن پلاسکو ادامه و پایان می یابد.
کیایی با تکیه بر تجربه ساخت فیلم های گیشه پسند و شناختن فرمول جذب مخاطب عام و همچنین موقعیت سنجی فیلمنامهای در ترکیب داستان محوری اش با حادثه ای مورد توجه فراگیر و چینش رندانه عناصر فیلمنامه اش سعی می کند فیلمی پرفروش و مخاطب پسند بسازد. از سوی دیگر دکوپاژ و تدوین مناسب اتمسفر صحنه های متفاوت فیلم همراه با روند افشای دراماتیک تعلیق برانگیز موجب می شود فیلم برای مخاطب عام دیدنی شود.
فیلم هرچند با ایده کلیشه ای یک شبه پولدار شدن و از بند مشکلات مالی رها شدن آغاز می شود و البته در صحنه های با تکیه بر پلات خوب و استفاده ضمنی ازحادثه پلاسکو تعلیق مناسبی دارد ولی این بریکولاژ (التقاط) ژانری سینمای کمدی و سینمای فاجعه به دلیل دور بودن این دو ژانر از هم و ناهمخوان بودن ماهیت شان تبدیل به نوعی انحراف ژانری می شود که نتیجه ای جز پرش حسی مخاطب در درک فیلم و در نتیجه سردرگمی مخاطب ندارد. در سینمای جهان نمونه های موفق همچون فیلم ضد مرگ تارانتینو وجود دارند که برخلاف این فیلم به دلیل نزدیکی ژانرها کارکرد درست این تمهید را می شود دید. نکته دیگر شعارزده گی مفرط فیلم در بیان انتقادات اجتماعی-سیاسی است که در دیالوگ هایی بسیار پیش پا افتاده و پوپولیستی سعی در ایجاد حس همدلی مخاطب عام دارد. ریتم فیلم پس از چرخش دراماتیک اصلی در یک سوم انتهایی به شدت افت می کند و پایانی کش دار و بیش از حد نخ نما را پیش روی مخاطب می گذارد.
فیلم از لحاظ نشانه گان اجتماعی هم نوعی سودجویی و فرصت طلبی غیر انسانی را در برابر تصویری کلیشه ای از جانفشانی و ایثار پیش چشم مخاطب می نهد که تبدیل به ضدکار کردی در جهت نفی ارزش های انسانی می شود.
علی رغم همه این ها فیلم به خاطر موضوع مورد توجه اش و البته به دلیل کنجکاوی مخاطب-شاید از نوع همان کسانی که در فاجعه پلاسکو مشغول تصویر گرفتن با موبایلشان بودند- پر فروش خواهد شد!
- درباره فیلم
نام فیلم: چهارراه استانبول
کارگردان: مصطفی کیایی
سال تولید: ۱۳۹۶
بهمن و احد تولیدی ورشکسته ای در پلاسکو دارند و از دست طلبکاران و اهالی پلاسکو فراری اند، روز حادثه بهترین زمان برای فرار از دست آنها